انقلاب مشروطه بیشتر آنچه را که میباید بر آن بسازیم به ما میدهد؛ انقلاب اسلامی بیشتر آنچه را میباید به دور اندازیم به ما میآموزد. یکی به ما میگوید چه باید بشویم؛ دیگری می گوید چه نباید باشیم. پیام انقلاب آغاز سده بیستم تجدد بود؛ پیام انقلاب اواخر آن سده فرهنگ و هویت.
انقلاب اسلامی موضوع هویت و فرهنگ را در صورت غالب اسلامیاش، چنان در کانون گفتمان سیاسی قرار داد که بیش از دو دهه انرژی ملتی درگیر مسائل مرگ و زندگی اقتصادی و اجتماعی و سیاست خارجی و محیط زیستی، صرف اموری مانند حجاب و ناموس و آداب عزاداری و «حفظ کیان اسلام» میشود.
ماموریت انقلاب، چنانکه از سوی رهبرش از همان آغاز اعلام شد، نگهداشت هویت اسلامی و اسلام راستین، بازگشت به ریشههای اصیل اسلامی، پیکار با غرب، و استقلال بویژه در زمینه فرهنگی بود. در بیست و چند ساله حکومت اسلامی هم بسیار کارها کردهاند، از کشتن و بردن و ویران کردن؛ و بسیار کارها نکردهاند ــ ساختن یک جامعه تولیدی ــ ولی دلمشغولیشان همواره فرهنگ و هویت بوده است.