لبنان از آن کشورهاست که در دوستی‌ش سودی نیست و در دشمنی‌ش زیانی. نه زهر بهر دشمن و نه مهر بهر دوست.
***
پایان “اسکاندال”
آیندگان شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۴۸
لبنان از آن کشورهاست که در دوستی‌ش سودی نیست و در دشمنی‌ش زیانی. نه زهر بهر دشمن و نه مهر بهر دوست. کوشش در حسن روابط با آن بیهوده است. وقتی پای کمترین آزمایش به میان آید، نشانی از حسن روابط نخواهد ماند و هر حکومتی خود را در بدرفتاری نسبت بدان آزاد می‌بیند. اگر از برادران عرب است یا دشمنان اسرائیلی.
به عنوان یک صراف بین‌المللی، یک راه ترانزیتی، پناهگاه ثروتمندان خاورمیانه‌ای و پایگاه سرمایه‌داران جهانی، لبنان ارزش‌های خود را دارد. در آنجا می‌توان وقت خوش داشت. و هر کار که از پول برآید کرد و هر چه را بتوان فروخت و هر چه را بتوان خرید. برای هر گونه معامله، اگر بر سر اسلحه باشد یا عقیده و اگر محتوی سیاسی داشته باشد یا مالی، گوشه‌ای به آسودگی آن نمی‌توان یافت.
جائی است که در آن هر کس و هر چیز بهای معین خود را دارد و در هر لحظه قابل دادوستد است. مفاهیم مجردی که در دیگر سرزمین‌ها و مردمان دست بالاتر را دارد و بر سرنوشت‌ها حاکم است در اینجا به لیره و دینار و دلار ترجمه و تقویم شده است. تنها وزنه پول است که به حساب می‌آید. سراسر جامعه جز سوداگری سودائی در سر ندارد.
و لبنان اسفنجی است با ظرفیت بی‌پایان جذب فشار. آزادی عمل آن در ورزش ملی ـ پول ساختن از هر راه ـ محفوظ بماند، از تن در دادن پیش هر صاحب قدرتی باک نیست. تسهیلات لبنان برای هر زور آزمائی نیروهای گوناگون آماده است ـ تا وقتی که طرفین در هزینه‌ها امساک نکنند. هر محدودیت حاکمیت ملی را می‌توان پذیرفت، اگر پول محکم در ازای آن بیاید و جای چنان مفهوم مجردی را پر کند.
در چند سال اخیر روابط ایران و لبنان پیوسته ناآرام بوده است. دیپلماسی ایران بسیار کوشیده است در این کشور لغزنده و ناپایدار روابط استواری را پایه گذارد، اما بیهوده. استعداد لبنانی‌ها برای تحت تأثیر قرار گرفتن و معامله؛ تغییرات دائمی که به مقتضای روز در موقعیت خود می‌دهند؛ به آمادگی که برای بازیچه دست دیگران شدن دارند، سرانجام ایران را نومید کرده است.
در ماجرای اخیر اختلاف ایران و لبنان مقامات لبنانی بعضی از بدترین ویژگی‌های فضای سیاست لبنان را نشان دادند. تردید و تغییر جهت دائمی؛ عدم صمیمیت و فقدان شهامت؛ احترام نگذاشتن به قول و بی‌اعتبار شمردن تصمیم بالا‌ترین مراجع صلاحیت‌دار خود، از جانب آنها بار‌ها به ظهور رسید.
آنها به مسئله سادهٔ پس دادن یک مجرم ایرانی همه جنبه‌های ناپسند یک توطئه سیاسی و مالی را با معاملات مشکوک و تلاش‌های پشت پرده و شایعات رسوا کنندهٔ آن دادند و از یک مورد بی‌اهمیت قضائی یک “اسکاندال” بین‌المللی ساختند که جز قطع روابط سیاسی دو کشور راهی برای پایان دادنش نماند.
از جهتی، تصمیم ایران به قطع رابطه ارفاقی در حق مقامات سرگشته و بی‌اعتبار شدهٔ لبنانی است. آنها زیر فشار دیپلماتیک ایران و تشبثات گروه‌های متنفذ پشتیبان مجرم مذکور در وضع غیر ممکنی قرار گرفته بودند. ادامه کشمکش به رسوائی‌های خارج از تناسب بعضی مسئولان لبنانی می‌انجامید. مگر در این ماجرا حساب‌های بانکی آنها چه اندازه افزایش یافته بود؟
