رومانی در سیاست مستقل ملی خود از شبیه‌ترین کشورها به ایران است. در اروپای شرقی تقریباً همان نقش را برعهده گرفته است که ایران در آسیای غربی.
ایران و رومانی
آیندگان ۱۱ شهریور ۱۳۴۸
داریوش همایون
رومانی در سیاست مستقل ملی خود از شبیه‌ترین کشورها به ایران است. در اروپای شرقی تقریباً همان نقش را برعهده گرفته است که ایران در آسیای غربی. کشوری متفاوت و مشخص از پیرامونش، با سنت‌های سربلند و روحیه استقلال‌طلبی بی‌مانند، اراده‌ای استوار به حفظ آزادی ملی خود در برابر همه دشواری‌ها، پایداری زیر سخت‌ترین فشارها، نیندیشیدن از رنجش دوستان و قهر دشمنان.
صدای آزاد آن با طنین‌های دوررسش دل‌های فراوان را در هر جای جهان گرم کرده است. نمونه آن در پیش چشمان هر ملت دیگری است که آزادی خود را می‌جوید. پیروزی آن، پیروزی همه مردمانی است که می‌خواهند بر راه خود بروند.
آن چه در توسعه منابع خود کرده همان اندازه با اهمیت است که آزادی عملی که در تعیین سیاست‌های گوناگون خود نشان داده در یک کشور عقب افتاده کشاورزی، اقتصادی بر پایه‌های صنعتی متنوع بنیان گذارده، حق خود را به داشتن صنایع سنگین با سرپیچی از یک طرح اقتصادی دسته‌جمعی که برایش تعیین کرده بودند به ثبوت رسانده، دست‌های خود را به چهار سوی جهان گشوده. هرچه را بیشتر به سود ملی خود دیده برگزیده است.
رهبران آن ترکیب شگفتی از سرسختی در هدف‌ها و انعطاف‌پذیری در تاکتیک‌ها نشان داده‌اند. در حفظ موازنه دشوار خود به همان درجات بالای بهترین سیاستگران ایرانی در ۱۵۰ سال گذشته رسیده‌اند. در لحظه کنونی آنها به هرچه پشتیبانی اخلاقی و سیاسی که در دنیا برایشان متصور است نیاز دارند و ملت ایران شایسته نام خود نیست اگر این پشتیبانی را بدانها عرضه ندارد.
با این همه شباهت‌ها عجیب نیست اگر روابط ایران و رومانی به رغم دورافتادگی جغرافیائی چنین نزدیک است. شاهنشاه ایران و رئیس‌جمهور رومانی که سازندگان مناسبات دوستانه دو کشورند مبانی همکاری‌های روزافزون کشورهای خود را بر این همانندی‌ها و نیز بر منافع متقابل گذاشته‌اند.
کارخانه تراکتورسازی که به یاری رومانی‌ها در تبریز ساخته می‌شود از مظاهر برجسته این همکاری‌هاست و اکنون که ایران در سراسر خاورمیانه و آسیای غربی بهترین دوست رومانی مانده است، همه گونه انتظار بسط مناسبات بازرگانی دو کشور را می‌توان داشت. رومانی ها خصوصاً در پرتو تحولات چند هفته گذشته در خاورمیانه بیش از پیش احساسات دوستانه دولت و مردم ایران را خواهند دانست.
ایران و رومانی هنوز در آغاز راه دراز رشد ملی مستقل خود هستند و به پشتیبانی یکدیگر و استفاده از تجربه‌های یکدیگر نیازمند خواهند بود هشیاری آنها در برابر هر تحولی که با مصالح ملی‌شان ارتباط داشته باشد، فداکاری‌هائی که در تقویت نیروهای دفاعی خود می‌کنند، و ثابت ماندنشان در طریق استقلال ملی از سرمشق‌های موفقی است که در دنیای ما برای هر ملتی که نمی‌خواهد تسلیم شود وجود دارد.
آنها پیشاهنگان و مژده‌دهندگان آینده‌ای هستند که از غلبه و تسلط و جهانجوئی باید آزاد گردد و دست به کار ساختن و دنیای ملت‌های رهائی‌یافته.
