شهر تهران، روز جمعه با این خبر از خواب برمیخیزد: «کوی دانشگاه به هم ریخته و تخریب شده است »
هژدهم تیز
به آزادی
«دو خط موازی
در بینهایت به هم خواهندرسید
تا بینهایت
با تو خواهم آمد.»
شهاب مقربین ۱
یک
صبح روز سه شنبه پانزدهم تیر سال ۱۳۷۸، روزنامۀ اصلاح طلب «سلام» به مدیر مسئولی سید محمد خویینی ها، با تیتر «سعید اسلامی پیشنهاد اصلاح قانون مطبوعات را داده است» منتشر میشود. جملهای که خیلی زود به تعطیلی روزنامهای، به اهمیت و وزن سیاسی «سلام» می انجامد، چرا که سعید اسلامی یا امامی، با سابقۀ معاونت وزارت اطلاعات، متهم اصلی پرونده قتلهای زنجیرهای بود.
چهارشنبه شانزدهم تیر ۱۳۷۸مجلس شورای اسلامی «طرح محدود کننده مطبوعات» را تصویب می کند.
صبح پنج شنبه هفدهم تیر، با حکم دادستانی، « سلام» توقیف می شود.
تعدادی از دانشجویان ساکن کوی دانشگاه تهران در خیابان کارگرشمالی، گرد هم می آیند و خواستار رفع توقیف از سلام و عدم تصویب طرح اصلاح قانون مطبوعات در مجلس می شوند.
شاعر به دنیا آمدم
تا براندازی درختان را
در آگهی های ترحیم محکوم کنم
حتی جنگل هایی که کاغذ شدند
می دانند
این مرگ بود
که نسل مرا روزنامه خوان کرد.
مانا آقایی ۲
دو
اعتراض ها از محوطه کوی دانشگاه به خیابان کشیده می شود. سرکوبگران از راه می رسند و تا نیمههای شب، درگیری های مختصری میان دانشجویان و ماموران نیروی انتظامی شکل می گیرد. نخستین ساعات بامداد جمعه هژدهم تیر، نیروهای انتظامی و لباس شخصی ها وارد محوطه کوی دانشگاه تهران می شوند.
شهر تهران، روز جمعه با این خبر از خواب برمیخیزد: «کوی دانشگاه به هم ریخته و تخریب شده است »
درگیریها ادامه مییابد. روزنامههای اصلاح طلب با تیترهای گوناگون از «به خون کشیده شدن کوی دانشگاه» خبر میدهند.
پوست سختی دارد
زیر پاها
خیابان انقلاب!
زخمه میزند
تا برسد به آزادی
چقدر ماشینهای آتش نشانی
هیمه خاموش کند در گلوی شما؟
چه رودخانهی عاشقی!…. میگذرد
وقتی روی تناش دست میبرند
دریای خفته قد میکشد
کوروش همه خانی ۳
سه
امیر آباد شمالی، تبدیل به خبرسازترین نقطه ایران میشود، موج تظاهرات و اعتراضات به سایر خیابانها هم کشانده شده. نیروهای سرکوبگر در سراسر شهر حاضرند و روزنامهها در روز، گاه تا سه نوبت چاپ میشوند.
درگیری، به ویژه در اطراف کوی دانشگاه، میدان انقلاب و دانشگاه تهران ادامه دارد. خبرها از کشته شدن یک تن ـ عزت ابراهیم نژاد ـ که آن شب میهمان کوی دانشگاه بوده، حکایت می کنند.
هر روز عاشقانت
پیمانه ات را ز خون سرشار می کنند
جام به جامِ که می زنی، آزادی؟
ماندانا مشایخی ۴
چهار
مقامات دانشگاه تهران، از میلیاردها ریال خسارت به کوی دانشگاه سخن می گویند. دکتر مصطفی معین، وزیر علوم، از سمت خود استعفا می دهد، اما محمد خاتمی، رئیس جمهور وقت با این استعفا موافقت نمی کند. آقای خاتمی کمیته ای را مامور بررسی این واقعه می کند.
همه مسئولان از محکومیت حوادث روی داده و حمله به خوابگاه دانشجویان سخن می گویند. با این همه، اعتراض ها ابعاد دیگری به خود می گیرد و متوجه حاکمان جمهوری اسلامی می شود.
…هنوز از دنده ی چپ آدم برف می بارد و
چند قرص دیگر از این جنون باقی ست
تمام دوا های این خسته خانه درد می کند و
حافظه ی قومی قاب ها بر عکس است
پشت چشم بندم
عزای جیحون و بخار رگ های گرگر م
هی از بخارا دق می کند
نه! من این جنین را به جنگ نمی فرستم
از زهدان به زاهدان این گربه ی تصادفی
که تاریخ در تدریج نفس هاش تاریک می شود
توبه نمی کنم
از مصدق تا ناصر خسرو کلاغ پر می روم
در سفر نامه ام می نویسم قیمت داروی سقط چه قدر ری کرده
می نویسم جام جم دروغ می گوید
تهران کابلی ست که هیچ اناری به بالینش نمی رود
و صدای تیر آهن پشت پیراهن
می نویسم همیشه آدم ها از دنده ی چپ شوک می شوند
چرا پریا از گریه نمی میرند
هنوز پریروز است…
گراناز موسوی ۵
پنج
غروب سه شنبه ۲۲ تیر ، دانشگاه تهران غرق در گاز اشک آور و آتش و دود، در محاصرۀ نیروهای انتظامی و بسیج فرومی رود و صدا وسیمای جمهوری اسلامی خبر از پایان یافتن نا آرامی ها می دهد.
چهارشنبه ۲۳ تیر، طرفداران حکومت اسلامی به خیابانها می آیند و همراه عکسهای آیت الله خامنه ای در حمایت از وی و نظام جمهوری اسلامی شعار می دهند.
… شهر آرام می گیرد اما هژدهم تیر زیر پوست شهر شعله ورمی ماند تا ده سال بعد همراه آنچه پویش زنان به شهر بخشیده است، آبستن خردادی سبز شود.
رفتن همیشه بی دلیل است و
آمدن همیشه دلیل دارد…
…برای فهم ماسه
موج باید بود.
آدونیس
***
۱ برگرفته از سامانه ی شخصی شاعر
http://shahabmogharabin.blogfa.com/
2 برگرفته از سامانه ی شخصی شاعر
3 برگرفته از سامانه ی «ایران امروز»
4 برگرفته از سامانه ی شخصی شاعر
http://mandana-m.persianblog.ir/
5 برگرفته از سامانه ی «تاسیان»-نشریه بین المللی شعر زنان