Category: نقد و نظر

فقه پویا و انحرافات دیگر / دستنوشته‌ها ۱۳ ژانویه ۹۲ / داریوش همایون

‌

با دیکتاتوری نمی‌شود به جنگ مسائل اجتماع امروز رفت، چه اسم دیکتاتور امام باشد یا فقیه یا ولی امر و یا پیشوائی که وظیفه هدایت جامعه را بسوی دمکراسی در مدت نامعلوم و نا‌محدود برای خودش قرار می‌دهد. شکست از پایه را با دگرگونی از پایه باید علاج کرد و جمهوری اسلامی و حکومت دین از پایه فاسد و دچاز شکست شده است.

‌

ادامه‌ی مطلب

دربارۀ ترجمۀ متن‌های اندیشۀ سیاسی جدید / مورد شهریار ماکیاوللی / نهم/ دکتر جواد طباطبایی

‌

‌کسی که به مناسبت پژوهشی به ترجمه‌های فارسی متن‌های اساسی اندیشة اروپایی مراجعه کند و فقراتی از آن‌ها را با متن اصلی بسنجد، به نکته‌هایی شگفت‌انگیز برخورد خواهد کرد. در هر سه ترجمة فارسی رسالة شهریار ماکیاوللی نیز چنین شگفتی‌هایی اندک نیست. مفسران ایتالیایی و فرانسوی، که به پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در فهم ظرافت‌های اندیشة سیاسی ماکیاوللی دست یافته‌اند، و بویژه با توجه به آشنایی نزدیک آنان به زبان او، توانسته‌اند پرتوی بی‌سابقه بر نکته‌هایی که در نوشته‌های او وجود دارد، و تاکنون از نظر‌ها پنهان مانده بود، بیفکنند.

‌

ادامه‌ی مطلب

رساله‌ی تحقیقات سرحدیه / یک سند تاریخی و معتبر در باره حقوق حاکمیت ایران در شط العرب (به نقل از آیندگان 14 ارديبهشت 1348) بخش پنجم

‌

اما محمره (خرمشهر فعلی) و ساير اراضی خوزستان که محل سکنای عشاير کعب و موافق قرارنامه آخری ملک طلق دولت عليه ايران و از جمله اراضی قرب جوار مبدأ حد دولتين اسلام از سمت جنوب است، به اين قرار است که محمره بندری است از توابع اراضی حعب که در طرفين رود کاران که از زردکوه و ساير جبال بختياری برمی‌خيزد و نزديک به محل انصاب به شط العرب واقع است

‌

ادامه‌ی مطلب

زنان، مردان و حجاب اجباری / آرش جودکی

‌

کشمکش سی ساله بر سر شکل و رنگ پوشش اجباری تنها گوشه کوچکی از پيکار دلاورانه و روزانه زنان با جمهوری اسلامی بر سر پاسداری و گسترش حقوق‌ اجتماعی‌شان است. که اوج آن را بايد از يکسو در کمپين يک ميليون امضا که از پنج شهريور 1385 به راه افتاده است ديد و از سوی ديگر در نقش ويژه‌ای که زنان در پويايی جنبش سبز ايفا می‌کنند.

‌

ادامه‌ی مطلب

آی …ای حنجره ی آبی ! / رضا مقصدی

‌

‌

احمد شاملو درباره ی مرگِ دوستی می گفت: انسان هایی از این دست نمی میرند. ناگهان در میان ما گم می شوند. تنها یادی، خاطره ای، فریادی، آن ها را به میان ما بازمی گرداند. راست گفته است. همین لحظه در این جا هستی. درمیان ِ جان ِ ما نشسته ای.

‌

ادامه‌ی مطلب

دربارۀ ترجمۀ متن‌های اندیشۀ سیاسی جدید / مورد شهریار ماکیاوللی / هشت/ دکتر جواد طباطبایی

‌

‌برای هر فردی که از عقل سلیم بهره‌ای برده باشد، این‌که مترجم باید از موضوعی که کتابی دربارة آن ترجمه می‌کند اندک دانشی داشته باشد، باید از بدیهیات بوده باشد. با نظری به بسیاری از متن‌های ترجمه شده در سال‌های اخیر به آسانی می‌توان دریافت که این امرِ بدیهی، در کشوری که ادبیات عالیترین فرآوردة علمی و تتبعات لغوی و ادبی بالا‌ترین تولید علم به شمار می‌آید، مانند بسیاری از بدیهیات، چندان بدیهی نیست.

‌

ادامه‌ی مطلب

“سرود ملی” رها. الف./ ایران

‌

«اگر می‌خواهید تمام خاطرات تلخ و شیرین جنبش سبز را تنها در یک شعر مُرور کنید، شما را دعوت می‌کنم به خواندن شعر “سرود ملی” که “رها. الف.” از تهران برای صفحه‌ی شعر ایستادگی فرستاده است. او به زیباترین و در عین حال، اندوهبارترین شکل ممکن سه رنگ پرچم ایران را با خاطرات جنبش در هم‌ آمیخته و شعری آفریده است که می‌تواند جنبش سبز را نه تنها در تاریخ سیاسی، که در تاریخ ادبیات ایران به ثبت برساند.

‌

ادامه‌ی مطلب

بی‌پروائی در برابر فرهنگ مسلط / گفتگو با محمود خوشنام

 

آیندگان “راست”ی بود که از پرداختن به چپ پروائی نداشت (در واقع برای این که چپ در جهان فرهنگ دست بالا را داشت) و همین به شمار خوانندگان روزنامه می‌افزود.

‌

ادامه‌ی مطلب

رساله‌ی تحقیقات سرحدیه / یک سند تاریخی و معتبر در باره حقوق حاکمیت ایران در شط العرب (به نقل از آيندگان 13 ارديبهشت 1348) بخش چهارم

‌

‌ مخمفی نماناد که مملکت خوزستان چنان که معلوم عموم ارباب جغرافيا است به هر عصری و عهدی چه بر وفق عهود و شروط و چه بر حسب تملک و تصرف حق از جمله ممالک محروسه ايران و ملک طلق اين دولت عليه بوده و چه فاصل آن از مملکت عراقين يعنی نطنز به اصطلاح امروز و از مملکت بصره و بغداد چنانکه در ميان اراضی حويزه مفصلاً ذکر خواهد شد مجرای شط العرب بوده.

‌

ادامه‌ی مطلب

اهمیت شاهنامه فردوسی / دکتر جلال خالقی مطلق

‌

فردوسی با آفرینش شاهنامه رشته از هم گسیخته ملیت ایرانی را از نو گره زد. از آن پس صدها بد حادثه و آشوب زمانه بر ما گذشت. نام بچه‎ها و كوچه‎هایمان هم عوض گشت، ولی هویت ایرانی خود را هم‌چنان نگهداشته‎ایم و این را تا حدود زیادی مدیون شاهنامه‎ایم.

‌

ادامه‌ی مطلب

رفتار حیوانی / دستنوشته‌ها ۱۳ اکتبر ۱۹۹۱ / داریوش همایون

‌

‌تا کنون نشنیده بودیم که متهمان سیاسی را هم به شلاق خوردن محکوم کنند. مثلا کسانی که نامه‌ای به رئیس جمهور بنویسند و از او بخواهند که به قانون اساسی که خودش به آن قسم خورده و به موجب آن به ریاست جمهوری رسیده عمل کند، به زندان و شلاق محکوم شوند. اکنون بنا به گزارش سازمان عفو بین المللی ۹ نفر از اعضای گروه بازرگان که به دوره‌های چندماهه تا چندسالة زندان محکوم شده بودند، علاوه براین محکومیت، قرار است هر کدامشان از ده تا سی ضربه شلاق بخورند.

‌‌

‌

ادامه‌ی مطلب

رساله‌ی تحقیقات سرحدیه / یک سند تاریخی و معتبر در باره حقوق حاکمیت ایران در شط العرب (به نقل از آيندگان 11 ارديبهشت 1348) بخش سوم

‌

‌ دولت عثمانی به موجب شرط فقره قرارنامه تصور می‌کنند که ترک کردن شهر و بندر و لنگرگاه و هم چنين “جزيره‌الخضر” به ايران، اين ترتيب نمی‌تواند احاطه کند نه اراضی دولت عثمانی را که بيرون از شهر محمره است نه ساير بنادر دولت عثمانی را که واقع است در آنجاها

‌

ادامه‌ی مطلب

به «مادرهای خوب» ایران، که «بی‌بهار و بی‌خزان، سبز و تَرَ[ ند ]» / ماندانا زندیان

‌

‌اندیشه و عاطفۀ مادرهای خوب ایران، به دست‌های فرزندهای خود، یا نسلی که می‌آید و آیینه‌های ایرانی را به نسل دیگر می‌سپارد، سپرده می‌شود- لبخندی که پخش می‌شود بر اندوه، مانند دایره‌های آب، و به دست‌های جوان‌تر می‌خورد و قلب را از هیاهوی آینه می‌کَنَد و می‌بَرد جایی که بازگشتی هم ندارد، مانند عمر که دست‌های مادر است؛ و مادر یکی شدن سیب دانایی ست با بهشت اسطوره‌ها بر همین خاک، که آرمان است و امید.

‌‌

ادامه‌ی مطلب

به التماس افتاده‌اند / دستنوشته ها ۲۲ سپتامبر ۱۹۹۲ / داریوش همایون

‌

‌کشوری که بیست سال پیش رفت و جزیره‌ها را پس گرفت امروز به حال و روزی افتاده است که التماس می‌کند کاری به او نداشته باشند و امری را که در آن هنگام روی داده و پذیرفته شده است امروز هم بپذیرند. اما همسایگان با استفاده از انزوا و از هم پاشیدگی جمهوری اسلامی پا را روی گلوی رژیم گذاشته‌اند. صحبت از تجاوز ایران می‌کنند و دنبال پس گرفتن جزیره هستند.

‌

ادامه‌ی مطلب

رساله‌ی تحقیقات سرحدیه / یک سند تاریخی و معتبر در باره حقوق حاکمیت ایران در شط العرب (به نقل از آیندگان 10 اردیبهشت 1348) بخش دوم

‌‌

ایشان از راه طفره و مغلطه این مسئله را به میان آوردند که محمره ملک ما است، از توابع بصره و بغداد محسوب می‌شود، ما رعیت و عاصیان دولت خود تزکیه کرده‌ایم. حالا که دولت ایران ادعای ملکیت محمره را می‌نماید و به آن سبب خسارات و ترضیه می‌خواهد در این صورت دو فقره محل نزاع می‌شود. یکی حال و دیگری محل.

‌

ادامه‌ی مطلب

جنبش سبز، رستاخيز بر ضد زور و دروغ ـ آرش جودکی

انگار در هميشه می‌رفت که بر اين پاشنه بچرخد و اين باور نااميدانه می‌رفت جا بيفتد که جمهوری اسلامی از انسان ايرانی موجودی ساخته پست که با هر ساز او خواهد رقصيد. که ناگهان مردم در برابر دروغ به پا خاستند آن هم درست در لحظه‌ای که گمان می‌رفت چيزی بجز آن را نه می‌جويند  نه می‌گويند. آزرم مشترک درست هنگامی که انتظارش را نمی‌رفت در وعده‌گاه بود و حتا در نزد شماری از فوتباليست‌ها. پلاکارد ساده‌ و ساده‌دلانه‌‌ی «دروغ ممنوع» که در روزهای تبليغات انتخاباتی به چشم می‌خورد حاکی از پديداری دوباره‌اش بود.

ادامه‌ی مطلب

رساله‌ی تحقيقات سرحديه / يک سند تاريخی و معتبر در باره حقوق حاکميت ايران در شط العرب (به نقل از آيندگان 8 اردیبهشت 1348)

‌

محمد مشيری: گزارش مستندی تحت عنوان “رساله تحقيقات سرحديه” نوشته ميرزا جعفرخان مشيروالدوله سفير ايران در دربار عثمانی ضمن اين مقالات از نظر علاقمندان خواهد گذشت که قبل از درج آن برای روشن شدن موضوع توضيح مختصری را لازم می‌داند.

‌

ادامه‌ی مطلب