این اوقات بعضی اصطلاحات جدید میان نویسندگان شایع شده که با طبع زبان فارسی و فصاحت منافی است و لازم است به ادارات وزارت مالیه تذکر داده شود که از استعمال آنها احتراز کنند و از این جهت از فاسد شدن و تغییر شکل بیجا یافتن زبان فارسی جلوگیری نمایند. از جملۀ آن اصطلاحات از نقطۀ نظر است که ترجمۀ De vue Point می‌باشد.
فارسی نویسی
محمدعلی فروغی
نامه‌ایست که مرحوم محمدعلی فروغی (ذکاءالملک) در موقعی که وزیر مالیه بوده به ادارات مالیۀ کشور به طور متحدالمآل فرستاده یعنی درسی است که به همگان داده است.
مجلۀ یغما
این اوقات بعضی اصطلاحات جدید میان نویسندگان شایع شده که با طبع زبان فارسی و فصاحت منافی است و لازم است به ادارات وزارت مالیه تذکر داده شود که از استعمال آنها احتراز کنند و از این جهت از فاسد شدن و تغییر شکل بیجا یافتن زبان فارسی جلوگیری نمایند. از جملۀ آن اصطلاحات از نقطۀ نظر است که ترجمۀ De vue Point می‌باشد.
اولاً ـ باید دانست که این اصطلاح فرانسه سابقاً هم در فارسی عبارت داشته و لازم نبوده است ترجمه تحت‌اللفظی برای آن درست کنند.
ثانیاً ـ همان عبارت ترجمۀ را هم غالباً بیجا و بیمورد استعمال می‌کنند. مثلاً می‌نویسند: از چه نقطه نظر این کار را کردند. و حال آن که باید گفت به چه ملاحظه یا به چه جهت یا به چه مناسبت یا باید گفت منظور شما از این کار چه بود و قس علی هذا.
یا مثلاً می‌نویسند: خاک ایران از نقطه نظر معدن غنی است. غافل از این که معدن نقطۀ نظر ندارد. نقطۀ نظر راجع به انسان است و در عبارت فوق باید گفت: از جهت معدن.
نیز می‌نویسند: مثلاً از نقطۀ نظر مصالح مملکت و حال آن که سیاق فارسی آن است که بگویند: به ملاحظه یا به رعایت، یا برای، یا نظر به مصالح مملکت و قس علی ذالک. عبارات فوق هم مختصرتر است و هم بهتر و هم غلط نیست زیرا که در موارد مذکوره حتی در زبان فرانسه «نقطۀ نظر» استعمال نمی‌کنند البته اگر جایی که در فرانسه این عبارت را بکار می‌برند ما هم در فارسی بگوییم آنقدر قبیح نخواهد بود اما باز اگر از این عبارت احتراز کنیم و آن چه سابقاً می‌گفتیم بگوییم بهتر است و آن عباراتی است از این قبیل: به اعتبار یا از حیث یا از جنبۀ. مثلاً در فرانسه می‌گویند: «اگر به این قضیه از نقطۀ نظر قضایی نگاه کنیم» اما در فارسی بهتر آنست بگوییم به اعتبار قضایی یا از جنبۀ قضایی یا از حیث قضاوت و قس علیهذا.
همچنین خواهش می‌کنم ادارات این نوع عبارت ننویسند: فلان چیز صورت عجیبی به خود گرفته. سابقاً می‌گفتیم به صورت عجیبی درآمده است یا صورت عجیبی پیدا کرده. نمی‌دانم به خود گرفته اصطلاح کجاست و چه حسنی دارد؟
از عبارات خیلی قبیح که این اوقات دیده می‌شود این است: تحت وضعیات کنونی چرا نمی‌نویسند: با اوضاع کنونی و یا: با حالت حالیه، یا: با این حال. استعمال «تحت» در این موارد چه لطفی دارد؟
استعمال الفاظ وضعیت و موقعیت برای چیست؟ عربی اصل که نیست. فصحای فارسی زبان هم که استعمال نکرده‌اند اگر جعل و اختراع است چه مزیت و لزومی دارد؟
باری، مقصود این است دوائر تحریریه را متوجه کنید این شیوۀ فارسی نویسی که امروز از مترجمین به ادارات و حتی به عموم مردم سرایت کرده زبان فارسی را رو به فساد می‌برد و حیف است، و بعدها اگر این قسم عبارات در مراسلات دیدم امضا نخواهم کرد.
منبع: مقالات محمدعلی فروغی
