ب ـ منافع حیاتی
در واقع خط فاصلی میان امنیت ملی و منافع حیاتی وجود ندارد. اگر ما از واژه «حیاتی» استفاده می‌نمائیم به معنای آن است که، به خطر افتادن آن منافع، امنیت ملی را با امکان تکانه‌های شدید بر اقتصاد و اجتماع به شدت تهدید می‌کند. منافع حیاتی، هدف‌هایی هستند که بدون دست یابی و حفاظت از آن، به کشور صدمات اساسی وارد می‌گردد و جریان «عادی» امور به شدت دچار دگرگونی می‌گردد. حفظ منافع اقتصادی که بر سطح زندگی و دادوستد جهانی تاثیر اساسی دارند، در راس قرار می‌گیرد. تمامی کشور‌ها باید از دست‌رسی به مواد اولیه و به ویژه سوخت مطمئن باشند، که زندگی آنان وابسته به تامین آن مواد بر مبنای قیمت‌های پایه‌ای یکسان بازار جهانی است. در این میان نفت و انرژی مکان ویژه خود را دارد که در بخش‌های بعدی مورد بحث قرار خواهد گرفت. اما لازم است که تاکید گردد که جهان نیازمند تضمین امنیت رسیدن نفت به بازارهای خود می‌باشد و چنین تضمینی باید وجود داشته باشد.
اما پیش از پرداختن به موضوع فوق لازم است به عوامل دیگری که به استقرار و تداوم وضعیت صلح نسبی در جهان در نیمه دوم سده بیستم، در مقایسه با نیمه اول آن، یاری می‌رسانند به صورت فشرده توجه کنیم:
